 video - Ruimte rotzooi! Waar komt het vandaan én hoe ruimen we op? (duur: 13 minuten 23 seconden)

Stel je voor: het licht gaat uit. Geen internet. Geen pinpas. Geen navigatie. Klinkt als science fiction, maar kan komen door ruimteafval: rommel die je niet eens ziet, maar wel rondzweeft in de ruimte en tegen de satellieten botst die zo belangrijk zijn voor het leven op aarde. Sterrenkundige Thomas Wijnen (Universiteit Leiden | NOVA) legt in deze aflevering uit waar dat afval precies vandaan komt, en hoe we deze ruimterommel kunnen opruimen.


Ruimte rotzooi! Waar komt het vandaan én hoe ruimen we op?

 video - Zijn mensen gelukkiger in een open relatie? (duur: 6 minuten 58 seconden)

Sociaal psycholoog en liefdeswetenschapper Tila Pronk (Tilburg University) beantwoordt jullie vragen over monogamie. Waarom zijn we monogaam? Zijn mensen in een open relatie gelukkiger? En nog veel meer. 

Zijn mensen gelukkiger in een open relatie?

 video - Hoor jij bij de 20% met dit evolutionaire verschijnsel? (duur: 12 minuten 33 seconden)

Ongeveer 20 procent van de mensen mist bij geboorte één of meerdere verstandskiezen. Niet zo erg, want eigenlijk hebben we die extra kiezen niet meer nodig. Vroeger sleten onze tanden veel sneller en was het  handig dat er rond je twintigste nog een derde set kiezen doorkwam. Maar tegenwoordig hebben verstandskiezen nauwelijks meer een functie, omdat we ons eten koken en onze tanden beter verzorgen. 
Dat ze langzaam verdwijnen, heeft alles te maken met evolutie; als iets niet meer nuttig is, dan kan het in de loop van de tijd verdwijnen. Dat geldt niet alleen voor verstandskiezen, maar ook bijvoorbeeld voor een spiertje in onze onderarm of het vermogen om je oren te bewegen. Yanell Braumuller (Naturalis | Universiteit Leiden) onderzoekt dit soort evolutionaire overblijfsels bij mensen en dieren. Zulke ‘restanten’ kunnen namelijk nog meer evolutionaire mysteries ontrafelen. Hoe dat zit legt hij uit in deze aflevering.

Hoor jij bij de 20% met dit evolutionaire verschijnsel?

 video - Raakt ons schone kraanwater op? (duur: 9 minuten 28 seconden)

Ons kraanwater lijkt vanzelfsprekend, maar schijn bedriegt: de kwaliteit van onze rivieren, meren en sloten is op dit moment de slechtste van heel Europa. Hoe vervuilder dat water raakt, hoe moeilijker én duurder het wordt om er schoon drinkwater van te maken. Gelukkig zijn we in Nederland enorm goed in water zuiveren, maar vervuiling maakt het een steeds grotere uitdaging. Daarom zoeken wetenschappers, zoals Roos Goedhart van de TU Delft, naar slimme manieren en nieuwe oplossingen om ons water veilig te houden.

Raakt ons schone kraanwater op?

 video - Steeds meer jongeren hebben altijd pijn, is dit de reden? (duur: 12 minuten 30 seconden)

Ruim 1 miljoen jongeren in Nederland ervaren altijd pijn - pijn die niet weggaat met een paracetamolletje. En dat aantal lijkt steeds verder toe te nemen. Pijnspecialist Mienke Rijsdijk (Utrecht UMC) legt uit hoe chronische pijn ontstaat en hoe het kan dat steeds meer jongeren hier last van hebben.


Steeds meer jongeren hebben altijd pijn, is dit de reden?

 video - Dit eten kun je beter in de magnetron klaarmaken (duur: 10 minuten 54 seconden)

De magnetron: de perfecte manier om even snel iets op te warmen. Toch  associëren veel mensen het apparaat met ‘ongezond’, ‘straling’, of zelfs ‘gevaar’. Het zou de voedingsstoffen in eten kapot maken, en de straling zou via het voedsel in je lichaam terecht komen. Maar, klopt dat eigenlijk wel? Is de magnetron nou echt zo ongezond als we denken? Matthijs Dekker (Wageningen University) legt het uit. 

Dit eten kun je beter in de magnetron klaarmaken

 video - Kuddegedrag: denk jij ook dat je zo uniek bent? (duur: 11 minuten 24 seconden)

Je denkt misschien dat je een individu bent, dat eigen beslissingen neemt, tegen de stroom in zwemt. Maar eigenlijk zijn we geprogrammeerd om blind gedrag van anderen te kopiëren, zonder dat we de reden daarvoor weten/ zonder dat we precies weten waarom. Filosoof Marc Slors van de Radboud Universiteit legt je in deze aflevering uit hoe dat zit.

Kuddegedrag: denk jij ook dat je zo uniek bent?

 video - Dood tijdens de Vierdaagse: is wandelen wel zo onschuldig? (duur: 11 minuten 54 seconden)

Wandelen lijkt misschien de meest onschuldige vorm van bewegen. Maar in 2006 liep het tijdens de Nijmeegse Vierdaagse compleet mis: twee doden en overvolle ziekenhuizen. Is wandelen wel zo onschuldig als we denken? Maria Hopman (Radboudumc), doet al bijna 20 jaar onderzoek tijdens de Nijmeegse Vierdaagse. Een unieke onderzoekssetting met ruim 45.000 wandelaars, van jong tot oud, fit tot kwetsbaar.

Dood tijdens de Vierdaagse: is wandelen wel zo onschuldig?

 video - Mysterie van zien ontrafelen in Nederlands donkerste kamer (duur: 9 minuten 48 seconden)

Wanneer je denkt aan zien, denk je waarschijnlijk meteen aan je ogen. En hoewel je ogen inderdaad het startpunt zijn, is het niet het belangrijkste onderdeel waarmee je de wereld om je heen bekijkt. Als je enkel je ogen gebruikt, dan zie je niets. Yaïr Pinto (Universiteit van Amsterdam) onderzoekt hoe je dan wel ziet - met de achterkant van je brein. Dat doet hij in de donkerste kamer van Nederland met het kleinst denkbare lichtsignaal.

Mysterie van zien ontrafelen in Nederlands donkerste kamer

 video - Zo groot is de kans dat er een vallende ster op je dak ligt (duur: 10 minuten 59 seconden)

Ze zijn ouder dan onze aarde, zo klein als een zandkorrel en liggen misschien wel gewoon in jouw dakgoot: micrometeorieten. Jaarlijks komen tonnen aan ruimtestof onze atmosfeer binnen, en een klein deel daarvan belandt op aarde – als minuscule steentjes die ons iets kunnen vertellen over het ontstaan van het zonnestelsel, en misschien zelfs over het begin van het leven op aarde. Aardwetenschapper Guido Jonker (Vrije Universiteit Amsterdam) klimt het dak op van de universiteit en laat zien hoe je deze ruimte-fossielen kunt vinden én analyseren. Want wie weet: misschien ligt er op jouw dak wel een boodschap uit het heelal.

Zo groot is de kans dat er een vallende ster op je dak ligt

 video - Hoe reuma en artrose worden opgelost door een dieet (duur: 14 minuten 8 seconden)

Niet meer je bed uit kunnen komen omdat je zoveel pijn hebt, pijn aan alle gewrichten in je handen, niet lang achter elkaar dezelfde beweging kunnen maken, niet kunnen werken, voor bijna 2 miljoen is dit dagelijkse realiteit. Zij hebben reuma of artrose. Wendy Walrabenstein legt uit hoe een plantaardig dieet hierbij zou kunnen helpen. 

Hoe reuma en artrose worden opgelost door een dieet

 video - De trucs van de supermarkt: zo word je verleid (duur: 12 minuten 48 seconden)

Jij denkt dat je zélf kiest in de supermarkt? Mooi niet. Van de aanbiedingen bij de kassa tot de felgekleurde posters in het gangpad: alles is zo bedacht dat jij spullen meeneemt die je niet van plan was om te kopen. Gedragswetenschapper Nynke van der Laan (Tilburg University) onderzoekt deze verleidingen in haar virtuele supermarkt, waar ze precies kan zien hoe jouw brein reageert op al die slimme trucs. Na deze video loop jij hopelijk met een mandje vol bewuste keuzes naar buiten.    
De 'Kies ik gezond'-app van het Voedingscentrum waar Nynke in de aflevering naar verwijst vind je hier: www.voedingscentrum.nl


De trucs van de supermarkt: zo word je verleid

Universiteit van Nederland

Conform de Mediawet vallen de video's in deze sectie onder het toezicht van het Commissariaat van de Media

Blijf altijd op de hoogte van het laatste nieuws via de snelste en leukste nieuwssite van Nederland, 24 uur per dag en 7 dagen in de week